Nhiều người thích đầu tư vào ngân hàng vì tính ổn định và lâu dài của nó. Một thước đo tài chính quan trọng đánh giá hiệu quả hoạt động và sự phát triển của các ngân hàng và doanh nghiệp là CIR. Trong lĩnh vực chứng khoán tài chính, CIR là chỉ số thể hiện sự quan tâm của nhà đầu tư, tạo thuận lợi cho quyết định đầu tư vào các mã ngân hàng.
Chỉ số CIR là gì?
CIR (Cost to Income Ratio) là chỉ số thu nhập, biểu thị mức độ vận hành hiệu quả của ngân hàng bằng tỷ lệ % của tổng chi phí hoạt động trong tổng doanh thu của ngân hàng đó.
Chuyên gia quản trị tài chính luôn nỗ lực để cải thiện tỷ lệ CIR và mong muốn giảm thiểu nó càng thấp càng tốt. Điều này cho thấy rằng tổ chức tài chính đang tăng lợi nhuận với chi phí thấp.
Công thức tính chỉ số CIR trong đầu tư
CIR = (Tổng chi phí hoạt động ÷ Tổng doanh thu hoạt động) × 100%
Trong đó, Tổng doanh thu hoạt động bao gồm: thu nhập lãi thuần, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ, lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối, (lỗ)/lãi thuần từ mua bán chứng khoán kinh doanh, lãi thuần từ mua bán chứng khoán đầu tư, lãi thuần từ hoạt động khác và thu nhập từ góp vốn, mua cổ phần.
Hướng dẫn cách tính chỉ số CIR
Xác định tổng chi phí hoạt động của tổ chức
Để tính toán tổng chi phí hoạt động của tổ chức, bạn cần tính toán các loại chi phí như phí quản lý, phí trả lương cho nhân viên, phí bảo trì hệ thống, phí sửa chữa, đi lại, các loại thuế và ngân sách tiếp thị. Hãy lưu ý rằng có rất nhiều loại chi phí khác nhau, do đó, bạn cần phải tính toán chính xác những chi phí cần thiết và cộng tất cả các chi phí này lại để có được tổng chi phí hoạt động.
Xác định toàn bộ chi phí tài chính
Việc tính toán toàn bộ chi phí tài chính là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của các số liệu tài chính. Chi phí tài chính bao gồm bất kỳ khoản thanh toán nào liên quan đến tài sản của tổ chức, bao gồm các khoản nợ, thế chấp hoặc cho thuê mặt bằng văn phòng hoặc tòa nhà. Chi phí tài chính thường phải được thanh toán hàng tháng hoặc hàng quý và nên được tính toán một cách đầy đủ.
Xác định tổng thu nhập tài chính của công ty
Để tính toán tổng thu nhập tài chính của công ty, bạn cần tính toán số tiền mà công ty đã kiếm được trước khi khấu trừ các khoản thanh toán, chi phí và thuế. Điều này đòi hỏi bạn phải tính toán tất cả các nguồn thu nhập và dòng tiền khác nhau của công ty, sau đó cộng tất cả chúng lại với nhau để tính toán tổng thu nhập tài chính một cách hợp lý và chính xác.
Tính chỉ số thu nhập hoạt động kinh doanh
Sau khi thu thập đầy đủ tổng thu nhập tài chính và tổng chi phí tài chính của ngân hàng/doanh nghiệp, bạn có được số tiền ngân hàng/doanh nghiệp kiếm được sau khi trừ đi chi phí tài chính, nhưng chưa tính vào chi phí hoạt động của ngân hàng/doanh nghiệp. Kết quả này thể hiện thu nhập hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Ví dụ: Trong 1 quý, nếu thu nhập tài chính của ngân hàng là 12 tỷ, chi phí tài chính là 3 tỷ, thì thu nhập hoạt động kinh doanh của ngân hàng đó là 9 tỷ.
Dùng đúng công thức tính CIR
Để xác định đúng tỷ lệ chi phí trên thu nhập, hãy chắc chắn rằng bạn đã sử dụng đúng công thức. Ví dụ: chi phí hoạt động của ngân hàng trong quý đó là 3 tỷ và thu nhập hoạt động của ngân hàng là 12 tỷ.
Áp dụng công thức (1), ta có chỉ số CIR như sau: CIR = (3 / 12) x 100% = 25%.
Giá trị này có thể chấp nhận được vì nó cho thấy ngân hàng đang hoạt động có lợi nhuận.
Ví dụ cách tính chỉ số CIR
Tính tỷ lệ CIR của Ngân hàng VCB năm 2023
Theo báo cáo tài chính ngân hàng VCB quý 1 năm 2023
- Tổng chi phí: 22.345 tỷ đồng
- Thu nhập lãi thuần: 63.478 tỷ đồng
- Lãi thuần từ hoạt động dịch vụ: 8.543 tỷ đồng
- Lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối: 2.786 tỷ đồng
- Lãi thuần từ mua bán chứng khoán kinh doanh: 1.245 tỷ đồng
- Lãi thuần từ mua bán chứng khoán đầu tư: 598 tỷ đồng
- Lãi thuần từ hoạt động khác: 4.369 tỷ đồng
- Thu nhập từ góp vốn, mua cổ phần: 823 tỷ đồng
Tổng thu nhập = 63.478 + 8.543 + 2.786 + 1.245 + 598 + 4.369 + 823 = 81.842 tỷ đồng
Tỷ lệ CIR = (22.345 ÷ 81.842) × 100% = 27.28 %
Ý nghĩa chỉ số CIR
CIR là một thước đo để đánh giá hiệu quả hoạt động của ngân hàng. Tỷ lệ CIR được tính bằng cách chia tổng chi phí hoạt động cho tổng doanh thu hoạt động của ngân hàng. Tổng doanh thu hoạt động bao gồm nhiều khoản thu nhập khác nhau, chẳng hạn như lãi thuần, thu nhập từ góp vốn hay mua cổ phần.
Một tỷ lệ CIR thấp được coi là tốt hơn, vì điều này cho thấy ngân hàng đạt được hiệu quả kinh doanh cao với chi phí hoạt động thấp hơn. Để giảm tỷ lệ CIR, các ngân hàng thường tăng cường hiệu quả hoạt động hoặc tăng chi phí hoạt động để đạt được nhiều thu nhập hơn.
Để đánh giá CIR của một ngân hàng, cần so sánh với các ngân hàng khác trong cùng ngành. Người đầu tư có thể sử dụng CIR để có cái nhìn tổng quan về hiệu quả hoạt động của ngân hàng và lựa chọn cổ phiếu phù hợp cho danh mục đầu tư. Ngoài chỉ số CIR, người đầu tư cũng nên xem xét các chỉ số khác như NIM hay CASA để đánh giá tài chính của ngân hàng.
Những nỗ lực gần đây của các ngân hàng để cải thiện hiệu quả hoạt động bao gồm đầu tư vào công nghệ và phát triển nền tảng số để tiếp cận khách hàng và nguồn vốn với chi phí thấp.
Cải thiện tỷ lệ CIR
Cách 1: Nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để tăng năng suất bán hàng là một cách hiệu quả để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Việc cải thiện liên tục đáp ứng được yêu cầu khách hàng cao hơn và giúp tạo niềm tin, sự hài lòng và sẵn sàng chi trả chi phí cao hơn từ khách hàng.
Cách 2: Ngân hàng có thể sử dụng nguồn lực hiện có như con người và công nghệ để dẫn đầu thị trường, tìm kiếm những giải pháp mới và giải quyết nhu cầu khách hàng một cách nhanh chóng và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng. Với sự kiên quyết đổi mới để tạo ra nhiều giá trị hơn và đáp ứng các yêu cầu của khách hàng, các ngân hàng đang tập trung xây dựng chiến lược kinh doanh hợp lý và đầu tư vào trải nghiệm người dùng để đón đầu xu hướng thị trường. Đồng thời, chỉ số CIR đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường hiệu quả hoạt động và giúp các nhà quản lý theo dõi quá trình phát triển của ngân hàng và doanh nghiệp.
