Tình trạng xuất khống hóa đơn điện tử vẫn đang diễn biến phức tạp, bất chấp những nỗ lực của ngành thuế trong việc ngăn chặn và xử lý. Trên các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, có rất nhiều nhóm chuyên cung cấp hóa đơn khống cho khách hàng với giá cả phải chăng. Chỉ cần cung cấp một số thông tin cơ bản, khách hàng có thể mua được hóa đơn khống với số lượng bất kỳ.
Xuất khống hóa đơn điện tử là gì?
Đây là loại hóa đơn được lập ra mà không phản ánh đúng thực tế về giao dịch giữa người bán và người mua. Mục đích xuất khống hóa đơn điện tử để trốn thuế, chiếm đoạt tài sản hoặc lừa đảo. Hóa đơn xuất khống có thể có nhiều dạng, như hóa đơn giả, hóa đơn không có hàng hóa, hóa đơn có hàng hóa nhưng không có giao dịch thực sự, hóa đơn có giao dịch nhưng sai về số lượng, giá trị hoặc thông tin bên mua bán. Hóa đơn xuất khống là hành vi vi phạm pháp luật và bị xử lý nghiêm theo quy định.
Hành vi xuất hóa đơn sai quy định
Một số sai phạm thường gặp trong xuất hóa đơn điện tử là: không kê khai đầy đủ, chính xác các thông tin; không lập hóa đơn cho các giao dịch xuất khẩu; lập hóa đơn chiết khấu thương mại nhưng lại ghi là hóa đơn điều chỉnh; lập hóa đơn có những thông tin không phù hợp về loại tiền, đơn vị tiền tệ hoặc tỷ giá quy đổi sang VND; lập hóa đơn thay thế có giá trị khác với hóa đơn bị thay thế.
Những sai phạm này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như bị phạt tiền, bị thu hồi chứng chỉ số, bị kiểm tra thuế.
Hủy hóa đơn điện tử xuất không đúng quy định
Đã xuất hóa đơn điện tử có mã xác nhận của cơ quan thuế nhưng lại hủy bỏ mà không giải thích nguyên nhân, sau đó yêu cầu cơ quan thuế đồng ý; lập hóa đơn sai thời gian (quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa, dịch vụ đã chuyển cho người mua); công trình xây dựng đã hoàn tất, đã nghiệm thu theo giai đoạn nhưng chậm trễ xuất hóa đơn cho khách hàng mà để sang tháng sau, quý sau mới lập hóa đơn.
Không gửi dữ liệu hóa đơn điện tử cho cơ quan thuế đúng thời hạn quy định; gửi bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử thiếu sót số lượng hóa đơn đã lập trong kỳ; bỏ qua việc gửi dữ liệu hóa đơn điện tử cho cơ quan thuế trong thời hạn quy định.
Để nâng cao công tác quản lý thuế và giúp người nộp thuế tránh bị xử lý về các vi phạm về hóa đơn, Cục Thuế tỉnh Bình Phước khuyến nghị, khi mua hàng hóa, dịch vụ online hoặc trực tiếp, người mua hàng chỉ nhận hàng và kê khai thuế giá trị gia tăng hàng hóa dịch vụ mua vào, ghi nhận chi phí đối với hóa đơn điện tử do người bán (có hàng hóa thật) lập có thông tin đầy đủ và phù hợp với thông tin trên đơn đặt hàng như: địa chỉ, mã số thuế, tên đơn vị cung cấp hàng hóa…
Mua bán hóa đơn điện tử tràn lan trên mạng xã hội
Các nhóm mua bán hóa đơn trên mạng xã hội như Facebook và Zalo đang trở nên phổ biến, với hàng ngàn thành viên. Ví dụ, trên Facebook có một nhóm mua bán hóa đơn với 78.000 thành viên, nhóm mua bán hóa đơn VAT-GTGT điện tử có 17.000 thành viên, và một nhóm mua bán hóa đơn đỏ – hoá đơn VAT với hơn 30.000 thành viên.
Có những tài khoản như L.T quảng cáo: “Chúng tôi có thể xuất hóa đơn VAT với mức phí hợp lý. Chúng tôi cung cấp báo cáo thuế đầy đủ, link tra cứu, và mã QR có thể quét được. Bảo hành hợp đồng vĩnh viễn.” Hoặc tài khoản M.A quảng cáo: “Chúng tôi là một phòng vé và chúng tôi có thể xuất hóa đơn cho vé máy bay, khách sạn và tour du lịch.” Theo đó, tài khoản này nêu rõ rằng phí xuất hóa đơn cho vé máy bay là 3%-4% tổng giá trị hóa đơn, khách sạn là 7%-8%, và tour du lịch là 8%-10%…
Phần lớn các công ty này được thành lập trong vòng 3 năm gần đây. Giá mua hóa đơn giả mạo dao động từ 3% đến 10% tổng giá trị hóa đơn. Một số tài khoản rao bán hóa đơn giả mạo trên mạng xã hội cho biết rằng, với các công ty đã hoạt động từ 5 đến 10 năm, phí xuất hóa đơn sẽ cao hơn so với các công ty mới thành lập.
Đặc biệt, ngoài việc xuất khống hóa đơn điện tử, nhiều cá nhân còn có chính sách tuyển cộng tác viên hoặc người giới thiệu rao bán hóa đơn. Phóng viên đã liên hệ với một tài khoản trên Zalo có số điện thoại 0964 704 3xx, và người này cho biết có chính sách tuyển cộng tác viên bán hóa đơn. Bảng phí xuất hóa đơn của họ là 100.000 đồng cho giá trị hóa đơn dưới 1 triệu đồng, 120.000 đồng cho hóa đơn từ 1-3 triệu đồng, 3,5% cho hóa đơn từ 3,5-10 triệu đồng và 2,8% cho hóa đơn trên 20 triệu đồng.
Cục thuế cảnh báo
Trong thời gian gần đây, đã xuất hiện tình trạng một số doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân lợi dụng không gian mạng xã hội và công nghệ thông tin để quảng cáo và mua bán trái phép hóa đơn giá trị gia tăng, gây ra tổn hại lớn cho ngân sách quốc gia.
Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đã yêu cầu các cơ quan thuế kiểm tra lại thông tin liên quan đến việc rao bán hóa đơn điện tử không hợp pháp trên các nền tảng mạng xã hội, thu thập thông tin về các tổ chức và cá nhân bán hoặc xuất khống hóa đơn điện tử trái phép, và xử lý theo quy định.
“Khi phát hiện các hành vi vi phạm luật thuế và quy định về hóa đơn, các cơ quan thuế sẽ tiến hành xử lý hoặc tăng cường hồ sơ, chuyển giao cho cơ quan công an để xử lý theo quy định. Đồng thời, cơ quan thuế cũng sẽ thông báo cho các cơ quan thuế liên quan và nhập thông tin vào ứng dụng xác minh hóa đơn.”
Các đối tượng đã lợi dụng chính sách cho phép thành lập doanh nghiệp trực tuyến để thực hiện các hành vi tinh vi nhằm thành lập doanh nghiệp với mục đích mua bán và sử dụng hóa đơn không hợp pháp để trốn thuế.
Mặc dù tình trạng này không phải là mới, từ khi triển khai hóa đơn điện tử, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế xây dựng và triển khai Hệ thống Phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý hóa đơn điện tử nhằm quản lý rủi ro liên quan đến hóa đơn điện tử trong ngành.
Nhờ đó, cơ quan thuế sẽ có khả năng xác định chính xác những đối tượng tiến hành mua bán hóa đơn không hợp pháp. “Với cơ sở dữ liệu lớn về hóa đơn điện tử, ngành thuế đã triển khai phân tích để phát hiện và xử lý rủi ro, sử dụng các công cụ rà soát để phát hiện kịp thời và chuyển giao cho cơ quan điều tra nếu phát hiện việc mua bán hóa đơn không hợp pháp.”
